De papaja of boommeloen, Carica papaya, is een merkwaardige plant met grote vruchten. De bladeren bezitten een vreemde eigenschap en de zaden van de papaja hebben de pikante smaak van waterkers. Daarom noemden de Spanjaarden de papaja ooit mastuerzo, waterkersvijg.
EEN GROTE PLANT OF EEN BOOM?
We hebben een beetje fantasie nodig om Carica papaya een boom te noemen. Vaak lijkt hij eerder een vlezige stengel dan een stam te bezitten. Met de grote pruik geveerde bladeren bovenaan de stengelachtige groene stam en de vruchten die soms met een tiental tegelijk rond de stam hangen, is het hoe dan ook een intrigerende exotische verschijning. Toch dragen niet alle papajabomen vruchten. Er bestaan immers ook mannelijke exemplaren.
STRAFFE BLADEREN
De bladeren van de papaja zijn erg ornamenteel en lijken op die van de acanthus, de plant die zijn blad leende voor het kapiteel van de Corinthische zuil. Ze hebben een vreemde kracht. Taai vlees dat in het blad wordt gewikkeld wordt mals en gaat na enkele uren tot ontbinding over. Een aftreksel van de bladeren helpt astmalijders en het melksap dat de plant in alle delen bezit, heeft wormafdrijvende eigenschappen en bezit een enzym dat bloedklonters oplost en maaglijden verzacht. Het hout van de ‘boom’ is minderwaardig en wordt
haast uitsluitend als brandhout gebruikt.
MEXICAANS EN FEL
De papaja met zijn grote vruchten, die als ze rijp zijn op gele meloenen lijken en dan oranje vruchtvlees bezitten en purperzwarte zaden, is van Mexicaanse origine. In Cuba, waar deze nuttige boom en vrucht erg gesmaakt wordt, spreekt men van ftuta bomba, bomfruit. omdat papaja in het Cubaans de onbeschaamde naam is voor de vrouwelijke schaamstreek.
KLEINERE VRUCHTEN, GROTERE AFZET
Meestal komen bij ons kleinvruchtige rassen in de handel. Die zijn handzamer. Er is een aparte soort, de zogenaamde bergpapaja, Carica candamarcensis, die lagere temperaturen verdraagt en daarom ook bij ons in een vorstvrij gehouden kas geribde vruchten kan schenken. Ze zijn zurig met een appelaroma en heel geschikt voor jam. Papaja’s zijn gemakkelijk uit zaad te telen en elke vrucht bevat vele tientallen donkere zaden.
Groeten Christiaan